عباسعلی حقانی نسب، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با اگزیم نیوز در رابطه با چالش های بازار سرمایه و مشکلات بانکی گفت: سیستم پرخطای بانکی ضربه های زیادی را به اقتصاد وارد کرده و یکی از مهمترین عواملی که باعث عقب ماندگی اقتصاد شده مشکلات و قوانین سیستم بانکی است.

حقانی نسب افزود: دلیل اینکه سیستم بانکی تقریبا همه نیازهای تامین مالی را بر طرف می کند این است که بانک های کشور ما فراتر از وظایف یک بانک عمل می کنند و وارد حوزه های مختلفی از اقتصاد شده و وظایف مربوط به بازار سرمایه را هم انجام می دهند.

وی خاطر نشان کرد: متاسفانه بانک ها را می توان در حوزه های مختلفی همچون بنگاه داری، املاکی، ساخت و ساز و غیره مشاهده کرد و مقصر اصلی این نقوص قوانین مربوط به بانکداری است که فعالیت های سرمایه گذاری و فعالیت های اعتباری را تفکیک نکرده و عملا یک تضاد منافعی ایجاد شده است.

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است: مالکان و مدیران بانک ها در عوض این که خدمات بانکی ارائه کنند به عرصه فعالیت های سرمایه گذاری وارد شده اند و نهایتا تمام منابع بانک هم ناکارآمد تخصیص و تامین مالی پروژه می شود.

حقانی نسب ادامه داد: بخش ریالی و اقتصادی ایران بیشترین ضربه را از سیستم بانکی دریافت می کند و متاسفانه همیشه مسئولان ما با چهره ای حق به جانب می گویند نظام مالی بار تامین سرمایه را به دوش می کشد، درحالی که خود سیستم بانکداری مصدع شده و اجازه ورود دیگر حوزه ها را نمی دهد و اگر سیستم بانکی کشور در مسیر صحیح خود گام بر می داشت، اکنون بی شک بازار سرمایه عهده دار تامین مالی و سرمایه گذاری ها بود.

وی با توجه به اخبار اخیر مبنی بر کاهش نرخ سود بانکی و تاثیر آن بر روی بازار سرمایه گفت: بالا رفتن نرخ بهره بانکی نشات گرفته از کاستی های قوانین بانکی است و اگر بانکداری بر محور صحیحی بنا شود، شاهد سودجویی و سودهی های دورقمی نخواهیم بود که اکنون با معضل تصحیح و رفع مشکلات عدیده آن رو به رو شویم و کاهش نرخ سود بانکی با مدیریت مدونی می تواند بخشی از مشکلات بانکی را رفع و جریان نقدینگی را در مسیر اصلی خود قرار دهد.

حقانی نسب تصریح کرد: زمانی طرح کاهش نرخ سود بانکی می تواند مفید واقع شود که بانک ها هم به تعهدات خود عمل کنند اما در 10 روز فرجه ای که برای اجرای دستور العمل های بانک مرکزی در نظر گرفته شده بود بانک ها نشان دادند که رغبتی به انجام آن ندارند و سعی در نادیده گرفتن بندهای بخش نامه دارند.

وی اظهار کرد: در وحله نخست اجرای این طرح منتظر تغییری در بازار سرمایه بودیم اما اثرات چندانی نداشت زیرا بانک ها پیش از اجرایی شدن بخش نامه توانستند با سپرده گذار ها قراردادهای بلند مدتی با سود حدود 20 درصد ببندند و برای اجرای این طرح همکاری نکردند.

به گفته حقانی نسب، یکی از بندهایی که نسبت به اجرای آن بانک ها بی تفاوتی نشان دادند بند 4 بخش نامه بانک مرکزی که در تاریخ یازدهم ماه جاری تصویب شد بود که تاکنون اجرا نشده و حتی از طریق صندوق های سرمایه گذاری و نهادهای ذیربط سعی در مقابله با این طرح و بالانگه داشتن سود بانکی داشتند.

وی تشریح کرد: بانک ها در تامین مالی دراز مدتشان به سراغ بازار سرمایه می آیند و در این مباحث باید به 2 موضوع از جمله هدایت بازار مالی به بازار سرمایه و دیگری راه اندازی هرچه سریع تر نهادهای رتبه بندی و ارزیابی توجه کرد و باید فضای مناسب برای انتشار اوراق بدهی و ثبات شرکت ها فراهم شود.

این کارشناس بازار سرمایه به خبرنگار اگزیم نیوز خبرداد: شرکت های بزرگی که در بازار سرمایه فعالیت می کنند باید برای تامین مالی خود از انتشار اوراق بدهی شرکتی همانند اوراق صکوک و دیگر اوراق استفاده کنند.

حقانی نسب عنوان کرد: پیشنهاد می شود که بانک مرکزی بخش نامه ای منتشر کند که بر اساس آنها اجازه تامین مالی شرکت های بزرگ به بانک ها داده نشود و بازار سرمایه در تامین مالی و پرداخت وام ورود کند و اگر این بخش نامه پیشنهادی را به مرور زمان در برهه زمانی مناسبی منتشر کند ذره ذره شرکت ها به بازار سرمایه الحاق و نقدینگی در جهت منافع ملی هدایت می شود.

وی با اشاره به دلایلی که شرکت ها علاقه ای به حضور در بازار سرمایه ندارند، گفت: نهادهای رتبه بندی می توانند برای  حضور شرکت ها در بازار سرمایه موثر واقع شوند و همچنین دلیل دیگری که به این مسأله دامن زده فرآیند طولانی و زمان بر مجوز و انتشار اوراق است، علاوه بر این موضوع شبکه فروش اوراقی که در بازار سرمایه ارائه می شود ضعیف است و این مسأله یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار محسوب می شود.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه شعب بانک ها به وفور در خیابان ها دیده می شوند اما شعب فروش اوراق در پستو ها و ساختمان هایی که دور از دید انظار است فعالیت می کنند و شرکت ها به دلیل همین شبکه فروش ضعیف از عدم استقبال مردم نسبت به  اوراق هراس دارند.

وی به یکی دیگر از دلایل عدم توجه شرکت ها به بازار سرمایه پرداخت و افزود: متاسفانه عادت اشتباهی میان ایرانی ها تبدیل به یک فرهنگ شده و این فرهنگ اشتباه در عدم پایبندی به تعهدها و اهمال در بازپرداخت ها موثر است و در بازار سرمایه، شرکت ها به طور مستقیم از مردم مبلغی را قرض می گیرند و در نتیجه شرکت ها از عدم توانایی پرداخت اصل و بهره پول در زمان سررسید اوراق بیم دارند، زیرا در آن زمان با فشاری از جانب مردم مواجه می شوند اما در نظام بانکی بانک ها از مردم مبلغی را دریافت می کنند و به عنوان واسط به واحدهای فعال و شرکت ها وام می دهند.

حقانی نسب مطرح کرد: شرکت ها باید اطمینان خاطر بیشتری به بازار سرمایه پیدا کنند و برای مردم هم قواعد بازار سرمایه فرهنگ سازی شود، موارد مذکور در بازار سرمایه به عنوان ریسک تلقی می شود و در برخی از اوراق ممکن است بازپرداخت کمی با تاخیر انجام شود.

وی تشریح کرد: اقدام های مفید چندانی در بازار سرمایه انجام نشده و بورس جوانی داریم و باید نگرش نوینی نسبت به بازار سرمایه ایجاد شود. دولت طی چند سال اخیر از طریق اسناد خزانه تامین مالی می کند و اگر دولت بر اساس بخشنامه های بانک مرکزی اقدام کند و بازار سرمایه تقویت شود می توان منتظر رخدادهای خوبی در بازار سرمایه بود و بازار سرمایه سال های زیادی است که تحت سیطره بازار پول قرار گرفته و مدیران و عوامل بازار سرمایه از مسولان بازار پول بوده اند.

حقانی نسب اذعان کرد: به رغم اینکه بازار پول رقیب بازار سرمایه بوده اما تمام تلاش بازار پول بر این بوده که بازار سرمایه فعالیت های خود را به طور محدود و کوچک ادامه دهد و آن را در کنترل خود نگه دارد و هیچ وقت امکان توسعه به طور رسمی به آن داده نشد، به همین دلیل با وجود اینکه حدود 80 سال از عمر آن می گذرد باز هم مانند سال های نخست آغاز فعالیت خود کوچک مانده است.

وی در پاسخ به خبرنگار اگزیم نیوز مبنی بر اینکه آیا زمان مناسب تغییر جهت تأمینمالی از بانک ها به بورس نرسیده گفت: تغییر ریل اقتصاد بر روی یک نقطه عطف قرار دارد که در حال کلید خوردن است و معتقدم با باز شدن اوراق بدهی، کاهش نرخ سود بانکی و ثبات در قیمت نفت را شاهد شویم اقتصاد دولتی ما چاره ای بجز روی آوردن به بازار سرمایه نمی بیند و تامین مالی تنها از این مسیر ممکن می شود. البته این امر زمان بر است و اگر نظام بانکی خواهان این تغییر شود و وظایف بازار سرمایه را به خود او منتقل کند به تدریج این تغییر ریل اقتصاد را می بینیم.